Чоокта чаа каш хонук буруңгаар, май 24-те, Тывавыстың янзы-бүрү булуңнарынга бир деңге “Сөөлгү коңга” байырлалын демдеглеп эрттирдивис. Бүгү чалыыларның өөрүшкү, кударалы деңге доюлган, амыдырал-чуртталгазының эң-не харыысалгалыг, шиитпирлиг базымын кылыр үезиниң херечизи болдувус. 1995 чылда эп-найыралывыс быжыг, эгин кожа эдеришкен чаңгыс классчылар Суг-Аксы ортумак школазын чедиишкинниг доозуп, төрээн школавыстың чылыг уязынга чалыы шаавыстың чараш сактыышкынын арттырып, чүк санай ужугуп чорупкан бис. Үениң маңы саадавас. Оон бээр мугур 30 чыл эрткен. Бо хүнде эштеривис дөгере күчүлүг чуртувустуң,төрээн Тывавыстың янзы-бүрү булуңнарында эртем-билиглиг, өг-бүлелиг, алдар-аттыг ажылдап-амыдырап чурттап чоруурунга өөрүп, чоргаарланып тур мен. Май 24-те чалыы шаавыстың чараш сактыышкыннарын диргизип, эргим ынак школавыстың эргинин артап, эртем-билиг чедирип каан энерелдиг башкыларывыска курлаг чедир мөгейири-биле аалдап четтивис. Бо чылын төрээн школавыс “Ада-иелерниң этно-мастерскаязы” деп федералдыг төлевилелдиң тиилекчизи болганынга изиг байырывысты чедирип, чаагай йөрээливисти өргүдүвүс. Бо чылын доозуп турар дуңмаларывыска чагыг-сүмевисти берип, 1995 чылдың доозукчуларының өмүнээзинден хүндүткелдиң демдээ кылдыр өгнү белекке сундувус. Өг дээрге, Төп Азияның көшкүн чонунуң, тыва өгбелеривистиң шаандан тура амыдырып чурттап келген ыдыктыг оран-савазы болур. Көшкүн кижиниң өртемчейге бодарааш, өске оранче аъттанырынга чедир бүгү амыдыралы өг-биле канчаар-даа аажок сырый харылзаалыг. Школавыстың демниг коллективииниң тиилээни төлевилелиниң чедиишкинниг боттанырынга, бистиң сеткиливистен сөңнээн белээвис чогуур дузазын көргүзер дээрзинге идегеливис улуг. Школывыстың девискээринде тиккен өөвүске буян-кежик үргүлчү доктаап, янзы-бүрү салгалдың доозукчулары чоннуң чаагай чаңчылдарын, улусчу ужурларын өөренип,чуртунга төлептиг, чонунга хүндүткелдиг чоруурун күзедивис. Эки үүле делгерээр болзунам! Курай, курай!